Ambalaj sanayisinde bazı önemli üretimler vardır ki, birçok sistemin omurgasında yer alacak ve hayatımızı kolaylaştıracak ürünlere işlevsellik katacak özellikleri ile kritik öneme sahip olsun. İşte böyle ürünlerden bir tanesi de BOPET olmaktadır.
BOPET Nedir?
BOPET (çift eksenli yönlendirilmiş polietilen tereftalat), polietilen tereftalatın (PET) iki ana yönde gerilmesiyle elde edilen bir polyester filmdir ve birçok faydasının yanı sıra yüksek gerilme mukavemeti, kimyasal ve boyutsal kararlılık, şeffaflık, yansıtma, gaz ve aroma bariyer özellikleri ve elektrik yalıtımı gibi özelliklere sahip ayrıca piyasadaki en sert ambalaj malzemelerinden biri olması gibi çok yönlü bir mühendislik filmidir.
BOPET filmler, tüketici elektroniği, otomotiv, yeşil enerji ve tıbbi cihazlar gibi son pazarlara kritik işlevsellik sağlayarak modern yaşamımızın birçok yönünü mümkün kılmıştır. Bununla birlikte, BOPET filmin açık ara en büyük kullanımı, benzersiz özelliklerinin yüksek performanslı MLP (çok katmanlı plastik) yapıların etrafında inşa edildiği omurga haline gelmesini sağladığı esnek ambalaj yapılarındadır. BOPET filmler kaynak açısından son derece verimlidir ve esnek ambalaj pazarında ağırlığının çok üzerindedir ve BOPET filmler ağırlık olarak toplam hacmin yalnızca %5-10'unu oluştursa da, BOPET filmlerin benzersiz özelliklerine dayanan ambalaj yapılarının yüzdesi, kritik bir bileşen olarak BOPET kullanan paketlerin %25'ine varan oranıyla çok daha yüksektir.
BOPET Film Üretimi
BOPET ve diğer çift eksenli yönlendirilmiş filmleri diğerlerinden ayıran şey, minimum malzeme ile işlenmelerine rağmen maksimum paketleme etkisi ve eşsiz bariyer özellikleri sağlamalarıdır. Koekstrüzyon ve çift eksenli yönlendirme, enerji tüketimini azaltarak süreci daha da basitleştiriyor. Yine de, BOPET film endüstrisindeki germe hattı üreticileri her zaman benzersiz özelliklerini korurken daha da ince filmler üretmenin yollarını arıyor. Sonuç olarak, daha az malzeme girdisi daha fazla çıktı sağlayacak, verimliliği artıracak, maliyeti düşürecek, esnekliği ve güvenilirliği artıracak, daha az atık üretecek ve karbon ayak izini azaltacaktır.
BOPET ve diğer çift eksenli yönlendirilmiş filmlerin üretimi için kullanılan Film Hatlarında iki temel teknoloji vardır:
Sıralı Film Hatları
Sıralı film hatları, BOPET de dahil olmak üzere çift eksenli yönlendirilmiş filmler için en önde gelen plastik işleme sistemlerini oluşturmaktadır. Film hatları yaklaşık 5 m minimum çalışma genişliğine sahiptir, ancak modern, son teknoloji makineler genellikle yaklaşık 10 m net genişliğe sahiptir. Ayrıca, ürün hızı 150-180 m/dak arasında değişmekte olup maksimum üst sınır 525 m/dak'dır. Son olarak, çoğu sıralı film hattının çıkış kapasitesi ortalama 7,5 ton/saat civarındadır.
Dahası, sıralı film germe hatları yaklaşık 3×3'lük tipik germe oranlarına sahiptir. Bununla birlikte, film hattının her bir bileşeni, istenen film özelliklerini üretmek için hammaddeye göre ayarlanabilir. Mil Yöntemi ve Pentagraf Yöntemi, sıralı film hatlarında kullanılan en yaygın iki teknolojidir.
Her iki yöntemde de BOPET film, filmin boylamasına ve enlemesine gerilmesini sağlamak için iki ayrı adımda gerilir. Sınırlı üretim hızı, genişlik aralığı ve çıktı, bu süreçleri mekanik olarak karmaşık hale getiren ve yüksek bakım gerektiren faktörlerdir.
Eşzamanlı Film Germe Hatları
Sıralı Film İşleme, BOPET filmlerin çift eksenli oryantasyonunda altın standart olarak kalsa da, iki ayrı adım gerektirir ve sınırlı bir boyut ve verim aralığına sahiptir.
İşte bu noktada Eşzamanlı Film Germe Hatları devreye girmektedir.
İlk olarak 1998 yılında tanıtılan Eşzamanlı Film Germe, filmi bir seferde boylamasına ve enlemesine germek için lineer motorlar kullanan LISIM (Lineer Motor Eşzamanlı Germe) teknolojisini içerir. Bu işlemin üretim hızı son derece yüksektir ve üst sınırı 500 m/dk'ya kadar çıkmaktadır. Sonuç olarak, LISIM-Sequential Film Processing ile üretilen BOPET filmler daha iyi kaliteye ve yüksek çalışma süresine sahiptir.
Aşağıda, Eşzamanlı Film Germe Hatlarını kullanmanın bazı teknik avantajları yer almaktadır:
Brückner Maschinenbau, PET ve BOPET üretimi için kullanılan Düz Film Ekstrüzyon Hattına bir örnektir. Alman şirket, kaydedilen en yüksek üretkenliğe sahip yerleşik kalitesi ile bilinen önde gelen film hattı sağlayıcılarından biridir. Brückner Maschinenbau'nun Düz Film Ekstrüzyon Hattı, BOPET gıda filmleri üretmek için LISIM teknolojisini kullanıyor. Ayrıca şirket, BOPET optik film üretimi için daha yüksek hız, daha fazla çıktı ve daha iyi optik ve mekanik film özellikleri için sıcak streç teknolojisini kullanan özel bir LISIM hattına sahiptir.
BOPET filmler dünyada ve ülkemizde birçok alanda kullanılmaktadır, bu alanları kategorize etmek istersek;
gibi çeşitli sektör ve farklı alanlarda bopet filmlerden yararlanılmaktadır.
Dünyada ve Türkiye'de BOPET Üreticileri Kimlerdir
Pazar Rekabet Analizi:
Çift eksenli yönlendirilmiş polietilen tereftalat filmler pazarında öne çıkan rakipler şunlardır; Listede yer alan Polinas firması, Ülker grubuna ait olmakla birlikte 1982 yılında Türkiye’nin ilk BOPP (Çift Yönde Gerdirilmiş Polipropilen) film üreticisi olarak Manisa’da kurulan Polinas, sektörde lider ve öncü konumundadır. Kuruluşundan bu yana BOPP filmler ve 2012’deki yatırımı sonrası BOPET (çift yönde gerdirilmiş polyester) filmlerle “Esnek ambalaj sektöründe” hizmet veren Polinas, gıda ve gıda dışı esnek ambalaj filmlerinin üretimini gerçekleştirmektedir.
BOPET Film Endüstrisi Pazar Büyüklüğü
BOPET film talebinin azaldığı ve satışların 2020 boyunca düştüğü pandemi yılı dışında, sektör 2021'de meydana gelen kayıpları telafi etti. Aslında, BOPET film pazarının önümüzdeki dört yıl içinde 28,4 milyar dolara ulaşması ve 2020'den 2025'e kadar tahmini yıllık bileşik büyüme oranının (CAGR) %5-7 olması bekleniyor. Bununla birlikte, ortaya çıkan trendler BOPET endüstrisinin büyümesini büyük ölçüde etkilediği için endüstri gelişmeye devam ediyor.
BOPET ve Sürdürülebilirlik
Yakın geçmişteki plastik yasakları, plastik geri dönüşümünde daha sıkı düzenlemelere yol açmış ve daha sürdürülebilir ambalaj formları geliştirme ihtiyacını artırmıştır. Poseidon Plastics Ltd tarafından plastik geri dönüşüm alanında gerçekleştirilen yeni bir gelişme, her yıl 10.000 ton malzemenin geri dönüştürülmesini öngörmektedir. İşte bu noktada BOPET'in geri dönüştürülebilir doğası devreye giriyor.
İyi haber şu ki, polyester piyasadaki en geri dönüştürülebilir polimer olmaya devam ediyor. BOPET filmlerin bu en belirgin çevresel faydası, talebinin zaman içinde artmaya devam etmesinin nedenidir.
Film özelliklerini iyileştirmeyi, enerji tüketimini azaltmayı ve karbon ayak izini düşürmeyi amaçlayan yeni yöntemlerle, plastik film üreticileri BOPET filmlere yönelik daha yüksek taleplerle karşılaşıyor. Geleneksel olarak PET, pul ve peletlerinin halı ipliği, elyaf dolgu ve jeotekstil üretiminde kullanılan eğirme elyafına dönüştürülmesiyle geri dönüştürülmektedir. Ancak şirketler artık sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmak amacıyla BOPET geri dönüşümünü bir üst seviyeye çıkarmanın yollarını arıyor.
Bu alandaki en yeni gelişme, filmlerin suda çözünürlüğünü artırmak ve onları biyolojik olarak parçalanabilir hale getirmektir. Sektörler yeni plastik geri dönüşüm teknolojilerine aktif olarak yatırım yapıyor. Örneğin, piroliz ve katkı maddelerinin kullanımı BOPET'in tamamen biyolojik olarak parçalanabilir hale getirilmesine yardımcı olabilir. Bu tür gelişmelere bir örnek, plastik film üretiminde dünya lideri olan UFlex'in 'Flexzyme' adlı patentli ürünüdür. Flexzyme, toprak bakterileri tarafından tamamen bozunan biyolojik olarak parçalanabilir bir enzim olarak geliştirilmiştir. Şirket, Flexzyme'in bugüne kadar plastiği tamamen biyolojik olarak parçalanabilir ve geri dönüştürülebilir hale getirebilen tek ticari teknoloji olduğunu iddia ediyor.
Biyobazlı PET Filmler
Sürdürülebilirlik bilincine sahip üreticiler tarafından sürdürülebilirlik bilincine sahip tüketiciler için geliştirilen biyobazlı PET filmler, mükemmel bariyer özelliklerine ve yüksek şeffaflığa sahip ultra ince BOPET filmlerdir. Plastik üretim sektöründeki birçok büyük oyuncu, biyobazlı PET filmlerin kendi patentli versiyonlarını geliştirmiştir. Örneğin FlexFilms, plastik film üretim alanındaki en büyük isimlerden biridir.
Şirket yakın zamanda yeşil filmler olarak bilinen halojen içermeyen benzersiz bir film serisi geliştirdi. FlexFilms'de üretilen Biyobazlı PET filmler süper incedir ve minimum fire ile üretilmektedir.
Aynı şekilde, geri dönüştürülmüş ürünlerin üretiminde dünya lideri olan KP Films de Biyo-Bazlı Sert Filmler olarak adlandırdıkları bir başka dikkat çekici buluşla ortaya çıktı. Patentli ürünlerinden biri olan TerraPET, şeker kamışı da dahil olmak üzere bitki bazlı kaynaklardan yapılan bir PET film türüdür. Isıyla şekillendirilmesi ve kesilmesi kolaydır ve herhangi bir özel kullanım önlemi gerektirmez.
Kaynaklar:
https://www.bopetfilmseurope.com/what-is-bopet/
https://www.kingchuanpackaging.com/bopet-films-current-trends-and-technology-innovation/